Leaders eat last

Het is kwart over zeven in de ochtend als we de ontbijtzaal in lopen. Een stille afspraak tussen twee nachtuilen: jij haalt de koffie, ik een paar broodjes en dan proberen we na de koffie wel iets zinnigs te zeggen. Ik zit net aan tafel, als een jongen van hooguit twintig met grote hertenogen en een badge op zijn trui vraagt: ‘Mag ik hier aanschuiven?’ Mijn automatische piloot zegt: ‘Tuurlijk, ga maar zitten’, terwijl mijn ochtendhumeur begint te mopperen.

Vriendin J. kijkt ondertussen alsof ze water ziet branden. Zonder iets te zeggen word ik telepathisch voor gek verklaard. Ik haal mijn schouders verontschuldigend op.

Akward

Er volgen een paar ongemakkelijke minuten, waarin onze onverwachte tafelgenoot dapper een gesprek probeert aan te knopen, maar ja: wij hadden die koffie nog niet op. Dus we wisselen flinterdunne glimlachjes uit, waarna hij mompelt dat hij nog wat moet doen en opstaat.

Wij slaken een zucht van opluchting.
– ‘Wat was dat nou?’
– ‘Weet ik veel. Raar.’

Twee uur later luisteren we naar Simon Sinek, beroemd van zijn TED talk en boek: Start with why. Hij praat vandaag over leiderschap en het creëren van een cultuur van veiligheid. ‘Vreemde mensen vinden we maar eng’, zegt hij. ‘Stel je voor dat je in een praktisch lege bioscoop zit en iemand die je niet kent gaat direct naast je zitten… Dan neemt je reptielenbrein het over: er dreigt gevaar!’

J. en ik kijken elkaar schuldbewust aan. Point taken.

In een sneltreinvaart denderen we met Sinek, cultureel antropoloog van origine, langs briljante inzichten, eye-openers, neurotransmitters en gevoelens. ‘Geduld is schaars in onze wereld. We willen onmiddellijke bevrediging. Dopamine regeert: Google geeft je het antwoord op elke vraag. Via onze telefoon krijgen we e-mails, likes, tweets en herinneringen binnen. We krijgen wat we willen, wanneer we het willen. Dat is mooi als het gaat om online shoppen, maar het is niet erg nuttig als we proberen relaties op te bouwen.’

Hij laat zien wat er gebeurt als je met een telefoon in je hand aandacht probeert te geven aan iemand. Het is allemaal pijnlijk herkenbaar.

Als het gaat om hiërarchie zegt hij: ‘We hebben bewondering voor alfa-mensen. Dat kunnen we niet helpen: zo zijn we nu eenmaal ingesteld. Alleen is die bewondering niet vrijblijvend. Want die komt met de verwachting dat de alfa ons beschermt. Als een leider bereid is zich op te offeren voor de groep, dan creëert dat loyaliteit en vertrouwen. Maar als we voelen dat de leider vooral zichzelf wil beschermen… dan is het ieder voor zich. Leiderschap heeft daarom niets te maken met hiërarchie, maar alles met het nemen van verantwoordelijkheid.’

Sinek pleit voor meer serotonine en oxytocine op de werkvloer (en daarbuiten). ‘Serotonine komt vrij op het moment dat we ons gewaardeerd voelen. Herinner je je diploma-uitreiking nog? Het gevoel dat je langs je docenten loopt en je diploma in ontvangst neemt? Dat is serotonine. En het leuke is dat je ouders in de zaal dat gevoel ook hebben: want zij zijn trots op je. Het moment dat iemand zegt: ‘Ik geloof in jou. Ik weet zeker dat je het kunt. Mijn steun heb je.’; dat doet iets moois met mensen.’

‘Oxytocine gaat over het gevoel van liefde en vriendschap. Op de werkvloer kan het al zoiets simpels zijn als een handdruk bij het maken van een deal. Stel je voor dat je een contract afsluit met een klant, maar dat je vervolgens weigert om zijn hand te schudden. Dan kun je de deal wel vergeten. Daarom zorgt het geven van geld ook niet voor loyaliteit of vertrouwen: geld is immers iets wat je kunt uitgeven en weer terug kunt verdienen. Tijd en energie daarentegen… dát is iets wat je niet terugkrijgt. Het is waardevol. Een goede leider geeft vooral tijd en energie aan zijn mensen. Onvoorwaardelijk, zonder er iets voor terug te vragen. Leadership requires eye balls.’

Hij noemt meer kwaliteiten van een goed leider die bij sommige mensen in de zaal de (voornamelijk grijze) wenkbrauwen doet rijzen: vriendelijkheid, empathie, zorgzaamheid en kwetsbaarheid. ‘Je bouwt pas aan vertrouwen als je om hulp durft te vragen. Leiderschap is de verantwoordelijkheid van elk lid in een groep: niet alleen van de mensen aan de top. En dat begint met misschien hele kleine dingen: even de lift vasthouden voor iemand die aan komt rennen. Of een verse pot koffie zetten als jij het laatste kopje hebt gepakt. Grappig genoeg is zo’n random act of kindness vaak heel besmettelijk.’

Na twee uur lopen we geïnspireerd en voldaan de zaal uit. Ik zie hem even later staan bij een tafeltje waar hij boeken signeert. Een oprechte glimlach, zijn hoofd een beetje schuin als hij naar iemand luistert, twinkelende ogen, een vriendelijk woord en tientallen selfies; niets lijkt Simon Sinek te veel.

Onbetaalbaar.

Simon Sinek: Why Leaders Eat Last from 99U on Vimeo.

2 reacties op “Leaders eat last

  1. Ik heb m weer opgegobble’d, je stukkie, hapklaar, beetgaar en vol lekkere en voedzame ingrediënten 😉

Reacties zijn gesloten.